Sterke en Zwakke Werkwoorden

Dus, omdat basisonderwijs én voortgezet onderwijs chronisch faalt in het aanleren van de prachtige systematiek achter ons werkwoordssysteem, dacht ik dat het tijd was jullie allen te onderwijzen!

Er is een belangrijke splitsing van twee typen werkwoorden, namelijk, de Sterke en de Zwakke werkwoorden.

Sterke werkwoorden hebben een verandering van de wortelklinker in de verleden en voltooide tijd, zwakke werkwoorden hebben dat niet maar een -d achtervoegsel in de verleden en voltooide tijd.

Deze splitsing is niet volkomen arbitrair, er zijn dingen waar aan je kan zien dat een werkwoord zwak is, vanwege historische ontwikkelingen is het niet altijd geheel meer duidelijk in het Nederlands, maar toch, een houvast helpt.

Zwakke werkwoorden

In het Proto-Germaans (de prehistorische brontaal van het Hoog Duits, Nederlands, Engels, Fries, Laag Duits en de Scandinavische talen) had men 4 typen achtervoegsels voor zwakke werkwoorden.

1. -ja-(n)
2. -oo-(n)
3. -ai-(n)
4. -noo-(n)

In het Nederlands zijn 2 en 3 samen gevallen in het suffix -en, en zijn daardoor niet te onderscheiden van sterke werkwoorden, dit is echter een kleine groep.

Groep 4 is een zéér kleine groep, en bevat werkworden als openen waar de -nen terug gaat op het oude -noo-(n). Alle werkwoorden die eindigen in -enen met een hele lettergreep er voor zijn zwakke werkwoorden.

Groep 1 is verreweg de grootste en redelijk gemakkelijk te herkennen.

De -j- is in het Nederlands niet meer aanwezig, maar heeft zijn sporen nagelaten in klinkerverandering van de wortel en belangrijker, een dubbele medeklinker in het hele werkwoord.

Bijvoorbeeld het Proto-Germaanse werkwoord fuljan wordt in het Nederlands vullen met dubbele l. hakjan wordt hakken met dubbele k, sitjan wordt zitten etc.

Als je een dubbele medeklinker hebt, dan is het 99% zeker dat je te maken hebt met een zwak werkwoord. Er zijn enkele uitzonderingen op deze regel, en dat zijn enkele grammaticaal belangrijke, veel voorkomende woorden zoals kunnen en zullen.

Een ander truukje dat je kan onthouden is dat als de wortel van een werkwoord een ei bevat het altijd een zwak werkwoord is. Behalve als je één van de mensen bent die zeiken, zeek, gezeken in dat geval is dat de enige uitzondering (volgense het groene boekje is het bovendien fout).

Sterke Werkwoorden

Dan zijn we nu beland bij het échte werk, de sterke werkwoorden, die zijn namelijk heel erg spannend. Er zijn 7 typen sterke werkwoorden in het protogermaans, waar in het Nederlands één is opgesplitst

Hieronder volgt een ietwat technische tabel. C staat voor 'medeklinker' en voor de C aan het begin van een woord kan het zelfde voor 'meerdere medeklinkers' staan.

Klasse	tegenwoordig	Verleden	Voltooid
1 C_iC	CeiC	CaiC	C-iC
2 C_uC	CeuC	CauC	C-uC
3a C_n/mC	Cen/mC	Ca/n/mC	C-n/mC
3b C_l/rC	Cel/rC	Cal/rC	C-l/rC
4 C_n/m	Cen/m	Can/m	C-n/m
5 C_C	CeC	CaC	C-C
6 C_aC	CeaC	CaaC	C-aC
7 C_C	CaC	CieC	CaC

Wat ik wil laten zien met deze tabel is dat er een regelmatige wisseling is, een e in de tegenwoordige tijd wordt ingevoegd op de plek van de _, een a in de verleden tijd en niets in de voltooide tijd.
Dit systeem is niet altijd even duidelijk meer in het Nederlands, maar je kan nog steeds aan de wortelopbouw zien tot welke klasse hij behoort, en dit is zonder enige uitzondernig. Behalve klasse 6 en 7 die moeilijk te onderscheiden zijn in het Nederlands.

Hieronder volgt een voorbeeld van Nederlandse sterke werkwoorden:

Klasse	tegenwoordig	verleden	Voltooid
1 schr_jven	schrijf	schreef	geschreven
2 buigen	buig	boog	gebogen
3a binden	binden	bond	gebonden
3b sterven	sterf	storf	gestorven
4 nemen	neem	nam	genomen
5 geven	geven	gaf	gegeven
6 graven	graaf	groef	gegraven
7 lopen	loop	liep	gelopen

Klasse 7 is heel lastig, niet alle klasse 7 werkwoorden hebben een o als klinker, denk bijvoorbeeld aan raden, ried, geraden. Of nog gekker vallen viel gevallen met bovendien dubbele l die je niet verwacht. De rest is echter heel mooi en duidelijk. En met wat fantasie en verstand van historische ontwikkelingen van onze taal zie je nog e/a/- wisseling.

Verner wisseling
Nu blijft er nog één ding over wat nog niet besproken is, en dat zijn de Verner varianten. In de verleden tijd van sterke werkwoorden komen soms andere medeklinkers voor. Bijvoorbeeld
vriezen vroor gevroren. met z~r wisseling. Dit is een hele oude wisseling uit het Protogermaans die het Nederlands vaak goed bewaart, Duits en Engels hebben het weggegooid. Engels heeft freeze froze frozen en duits heeft frieren fror gefroren.

De enige andere Verner wisseling die we nog hebben is tussen h en g alhoewel we in alle gevallen deze h zijn kwijtgeraakt. Maar een voorbeeld hiervan is zien naast zag wat eigenlijk gewoon klasse 5 is. De oude vormen waren dan ook zehen zag, in dit geval heeft het Duits het juist beter bewaard. Het is opvallend dat we gezien hebben, we verwachten gezagen, wat vast nog wel in een groot deel van de dialecten voorkomt

Al met al zijn er niet veel Verner wisselingen meer over omdat er ook een wisseling tussen f/b en th/d was, maar f en b zijn in het Nederlands tussen klinkers allebei v geworden en th en d allebei tussen klinker d. Toch is het een leuk systeem, en is vriezen vroor dus niet onregelmatig maar juist zeer regelmatig.

Ik hoop dat dit de lezers iets meer inzicht geeft in het wonderlijke werkwoordssyteem van het Nederlands en een beetje meer respect voor de regelmaat van het werkwoordssysteem, in plaats van de onregelmatigheid.

Eerlijkheid gebied me te zeggen dat ik wel valsspeel, Sommige sterke werkwoorden zijn namelijk zwak aan het worden (scheren schoor geschoren, of scheren scheerde gescheerd?), en andere zijn halfzwak: bevelen beveelde bevolen, al vind ik beval nog niet echt gek klinken

Geloven in Evolutie

Iets wat me sinds enkele weken verschrikkelijk dwars zit, zijn mensen die spreken over evolutie, maar het niet begrijpen.

Laat het duidelijk zijn, ik ben een evolutionist een een atheïst. Ik kan gelovigen respecteren, maar ik denk wel dat ze de plank volledig misslaan.

Maar het begrip gelovigen is, tot mijn schrik, veel breder dan 'mensen die geloven in een God'. Er zijn mensen die het klaar hebben gespeeld een atheïstische religie te vormen. En dat is minstens zo verkeerd als het geloven in God zonder enige vorm van bewijs.

Ik geef een voorbeeld:

Een paar weken terug zat ik in mijn Advanced Syntax college, waar een discussie ontstond over evolutie (lijkt off-topic, valt wel mee).

Iemand claimde dat evolutie altijd naar 'perfectie' toe streeft. Dit is onzin, en er werd geprobeerd dit duidelijk te maken door enkele van mijn klasgenoten. Als voorbeeld gaven ze het volgende:

Menselijke embryo's gaan in de baarmoeder een phase door waarin ze schubben ontwikkelen, een overblijfsel van onze vis-achtige voorouders. Deze raken we later weer kwijt.

Deze jongen met z'n verdraaide begrip van de evolutietheorie was van mening, dat door evolutie na een tijdje deze 'schubben-phase' zou weg evolueren, om dat het nergens voor nodig was.

Maar hoe zou dit kunnen? Er zit niet een klein mannetje in je lichaam die notities maakt wat er allemaal niet nodig is en wat er allemaal weggehaald moet worden. Nee, dit is een soort van mythische bijna goddelijke kijk op evolutie van soorten. En het is fout.

Evolutie draait op natuurlijk selectie. Als je als soort een voordeel hebt over één van je soortgenoten door een mutatie, heb je een grotere kans op overleven. Met een grotere kans op overleven, ben je dus succesvoller in voortplanten, als je daar succesvoller in bent komen er meer wezens met jouw mutatie. Dat is natuurlijke selectie.

Leg mij nu uit, hoe geeft het wel of niet ontwikkelen van schubben in een embryonale stadium een evolutionair voordeel, hoe kan je daar op geselecteerd worden? Je gaat niet dood aan het maken van schubben, en dus verdwijnt het niet uit ons systeem. Er is wel mutatie, maar er is geen selectie, en dus wordt niet één bepaalde mutatie dominant.

Mensen moeten dit leren begrijpen. Evolutie is niet een soort van magische selectie van dingen die nodig zijn en dingen die onnodig zijn. Evolutie is een automatische verhoging van overlevingskans door een bepaalde eigenschap die je hebt.

Iedereen die Evolutie ziet als zo'n magische selectie, gelooft eigenlijk in een sprookje, in een soort van God, want wie anders doet die magische selectie? Al met al, ben je dan gewoon gelovig, en geen evolutionist.

Paddo's verboden en Alcohol niet?

Ik ben een bijzonder soort pro-drugs persoon. Mede omdat ik absoluut geen drugs neem vind ik persoonlijk dat ik in een wat neutralere positie sta dan de gemiddelde pro-drugs lobbyist.

Zoals jullie allen wel zullen weten zal het niet lang meer duren alvorens de paddo's in Nederland verboden worden. De reden hiervoor is omdat een één of andere Franse lijpo het in haar hoofd haalde de paddo's met andere drugs te mengen, en vervolgens van een brug af te kukelen en dood te gaan.

Goed, Paddo's zijn dus kennelijk gevaarlijk voor je gezondheid. Dat men het daarom zou willen verbieden kan ik mij goed voorstellen. Maar waar ik mij aan stoor is de schaamteloze hypocrisie die aanwezig is bij dit soort besluiten.

Eén idioot sterft aan paddo's dus ze moeten maar verboden raken. En alcohol dan? Hoeveel mensen gaan daar jaarlijks aan dood? Hoeveel dronken mongolen halen het in hun botte kop dat ze 'nog wel kunnen rijden' om zich vervolgens met 120 kilometer per uur up een andere Automobilist in te rammen en niet zichzelf maar ook zijn maatje in de botsing om zeep helpt?

En alcohol wordt niet verboden? Zelfs als alcohol gebruik in verhouding wordt gezet met Paddo gebruikt lijden er meer mensen aan ernstige gevolgen van overmatig Alcohol gebruik. Zulke hypocrisie is onduldbaar.

Dus ik zeg, als je Paddo's gaat verbieden, dan ook Alcohol.

Dat alcohol sociaal geaccepteerd mag geen valide argument zijn. In een latere update zal ik nog wel eens bespreken over hoe ik vind dat alcohol in vele opzichten niet meer dan een hard drug is. Komt wel een andere keer.

Een gewonde pols en een verjaardag

Mijn weekend is goed besteed, alhoewel, niet erg veel aan mijn schoolwerk. Maar ook Marijn moet leven.

Zaterdag's begon ik de dag met lekker klimmen. Had al bijna een maand niet meer geklommen, dus het ging niet zo heel succesvol. Heb wel aardig geklommen, maar meermalig mijzelf aan de muur open gehaald.

Wij waren extra vroeg naar de klimhal gegaan, zodat ik nog wat aan mijn dag zou hebben. In plaats van te leren, ben ik echter gaan werken.

Ik ben momenteel bezig met het omzetten van de fonts van een Slavisch Etymologisch woordenboek. Simpel werk, maar het is erg leuk om in het woordenboek te mogen neuzen. Het schiet ook aardig op. Beter dan met het Hettitisch woordenboek, de auteur van het woordenboek is niet zo dol om zich aan standaarden te houden die gesteld zijn in de Unicode, buitengewoon frustrerend.

's avonds ben ik vertrokken naar Djono's verjaardagsfeest. Het leek er eerst op dat Robbert niet mee zou komen, maar is uiteindelijk toch nog gekomen. Het was gezellig, al heb ik me er behoorlijk misselijk gevreten.

Later op de avond zijn we naar de Oude Danserije toegegaan. Er waren niet veel bekenden, toch trok ik de avond goed. Leuke muziek, de mensen die er waren, waren gezellig. We hebben ook nog een fijne verjaardagspitt voor Djono gebouwt. Ik ben echter wat de fanatiek geweest, en heb mijn pols flink bezeerd.

Ik word te oud voor pitts, dit was precies de reden waarom ik opgehouden ben.

O en, ik kwam er eergister tot mijn verassing achter dat Tekken 6 al uit is in de Arcades van Japan! Het ziet er aardig uit, de 4 nieuwe karakters zijn erg tof (zover ik gezien heb). Toch ben ik ietwat teleurgesteld. De graphics zijn voor een Playstation3 board niet erg indrukwekkend. Daarnaast zijn de animaties wel héél erg hetzelfde als Dark Resurrection. Ook kon ik eigenlijk geen vernieuwingen in de gameplay vinden.

Nu moet ik wel zeggen dat ik absoluut geen verstand heb van Tekken, maar het ongeöefende oog doet toch denken dat Namco zich er wel heel erg gemakkelijk van af heeft gebracht.

Het leven met de Writer's Strike

Zoals sommigen van jullie wel weten, zijn de televisie schrijvers in Amerika momenteel aan het staken, dit doen ze nu al iets van acht weken.

Veel mensen zullen hier niet veel last van hebben, zij kijken gewoon televisie hier in Nederland. Persoonlijk wordt ik zo spuugziek van de hoeveelheid herhalingen, en urenlangereclame dat ik de televisie volledig heb afgezworen.

Alle series die ik kijk, kijk ik dus vanaf het internet. Ik kijk zo'n 5 à 6 series, waardoor ik mooi elke dag wat te kijken heb. Maar nu dus niet meer. Want alle series zijn of ten einde gekomen of gestaakt door deze staking!

Ik sta volledig achter de schrijvers trouwens, ze hebben het recht en volledig gelijk dat ze aan het staken zijn. Maar toch, juist nu, nu ik moet leren voor mijn tentamens, en lange periodes mijzelf doodverveel of kapot werk, zou het juist fijn zijn als er wel series uitkwamen die mij even wat relaxtijd zouden kunnen geven.

Maar goed. Ik heb gelukkig wel iets anders gevonden, een korte film waar ik al geruimte tijd naar op zoek was.

The Death of Salvador Dalí

Hij is leuk, lekker absurd. Hij is alleen niet zo goed als ik gehoopt had. Maarja, het doodt de tijd.

Er staat een mooie regenboog in de lucht.

Hettitisch wilt best aardig lukken, de Lycische teksten lees ik zonder veel moeite, en de vertaling van de Anitta tekst (Een soort van autobiografie van een vroege Hettitische koning) heb ik voor een groot deel vertaald.

Ah! Het Super Battle Opera of Tougeki seizoen is weer begonnen. Dat is het grootste Japanse fighting game toernooi. Komen altijd hele mooie partijen van. Het is gek, het lijkt alsof Japanners echt niets beters te doen hebben dan de hele dag hun zuurverdiende yennetjes in de speelautomaten te gooien.

Meer heb ik vandaag eigenlijk niet te melden! Morgen weer uit, ik hoop dat het een beetje leuk wordt.

Het ontwijken van je verplichtingen

Ik doe helemaal niets! Niet omdat ik niets moet doen, maar juist omdat ik wel iets moet doen.

Ik heb twee tentamens de komende twee weken, allereerst Hettitisch 2, en ten tweede een herkansing voor Homerisch Grieks: Ilias. De eerste is goed te doen, de tweede is heftig.

In plaats van te werken zou ik het liefst iets anders doen. Maar natuurlijk, als je iets anders gaat doen, voel je je schuldig dat je neit doet wat je moet doen. Als resultaat doe je dus helemaal niets. Niet werken, en niets vervangends.

'Nou, dan maar een blog aanmaken' dacht ik bij mijzelf. En ziehier het resultaat van mijn procrastinatie!

Mooi woord trouwens, procrastinatie. Al weet ik niet zeker of het in het Nederlands bestaat. Maar in het Engels wel procrastination. Dus voor éénieder die net zo als ik momenteel enorm aan het uitstellen is, als men je vraagt wat je de hele dag gedaan hebt kan je antwoorden:
'Ik heb vandaag een heel mooi duur Engels woord voor uitstellen geleerd, procrastinate'.

Eerste blog update

Welkom op mijn blog. Ik draai al tijden een blog dat gaat over taalkunde, en voornamelijk vergelijkende taalkunde. Maar, gelukkig, zijn er ook andere dingen in mijn leven dan taalkunde, en soms heb ik zin om hier over te schrijven. Daarvoor gaat dit blog dienen. Ik ben ook van plan om dit blog in het Nederlands te schrijven, al weet ik eigenlijk niet zeker of ik dat vol ga houden. Maar dat zien we later wel.

Mijn taalkunde blog voor hen die dat boeiend vinden: Phoenix' Blog